Ciekawostki

Wszędobylskie dioksyny.

Ostatnio dużo pojawiło się informacji w mediach na temat dioksyn i ich toksyczności, gdy mówiono o imporcie zakażonego mięsa z Irlandii. Wcześniej zwróciliśmy na ten problem uwagę podczas wyborów prezydenckich na Ukrainie. Dowiedzieliśmy się o kłopotach zdrowotnych, wtedy, przyszłego prezydenta Wiktora Juszczenki. Efekty zakażenia widoczne były na jego twarzy, po dostaniu się dioksyn do organizmu.

Główną drogą dostawania się dioksyn do organizmu człowieka jest pożywienie, a miejscem ich kumulacji jest tkanka tłuszczowa. Ponad 90% masy dioksyn występujących w tkance człowieka pochodzi właśnie od zanieczyszczonej nimi żywności. Wg ustaleń WHO dopuszczalna dzienna dawka dioksyn przyjmowana z pożywieniem nie może przekroczyć 0,004 ng/m3. Z danych prof. Grochowalskiego (Politechnika Krakowska) wynika, że zawartość dioksyn w Polaku wynosić może 20 nanogramów (nanogram to 0,000000000001 kg) na kilogram ciała.

(…) „Dioksyny są obecne w środkach spożywczych głównie pochodzenia zwierzęcego, zwłaszcza zawierających tłuszcz, w tym głównie w mleku krowim i produktach mleczarskich (twarogi, sery, jogurty itp.) Słabo rozpuszczalne w wodzie pojawiają się w osadach dennych, skąd z mięsem ryb dostają się do organizmu człowieka. Przechodzą do żywności z kartonowych opakowań.  W USA ustalono, że 97% dioksyn dostaje się do organizmu człowieka z mięsem wołowym, produktami mleczarskimi, mlekiem, drobiem, wieprzowiną, mięsem rybim, jajami.

Ilość ta zależy od diety i zawartości dioksyn w spożywanych produktach w odniesieniu do 1 kg tłuszczu występującego w tym produkcie. Odniesienie zawartości dioksyn do tłuszczy wynika z ich bardzo dobrej w nich rozpuszczalności w przeciwieństwie do wody w której rozpuszczają się bardzo słabo.

Produkty spożywcze zawierające tłuszcz pochodzenia zwierzęcego mają znacznie więcej dioksyn aniżeli pochodzenia roślinnego. Niezależnie, rośliny uprawiane na wolnym powietrzu w terenach przemysłowych narażone są na opad pyłu zawierającego dioksyny (np. sałata). Dotyczy to szczególnie też terenów gdzie wypala się trawę, słomę, liście, gałęzie itp. Ministerstwo Rolnictwa Wielkiej Brytanii podjęło badania mleka na obecność dioksyn, analizując próby pochodzące od krów wypasanych w rejonach uprzemysłowionych (miejskich) i z dala od emisji przemysłowych. Wybrano do badań mleko krowie, ponieważ krowy są wypasane na stosunkowo dużej powierzchni gruntu i każda dioksyna obecna w trawie zjedzonej przez krowy ulega koncentracji w tłuszczu mleka. Mleko i produkty mleczarskie są bardzo ważnymi środkami spożywczymi z uwagi na wielkość spożycia i wartości odżywcze.  Badania prowadzi się wokół potencjalnych źródeł dioksyn: spalarni odpadów komunalnych, szpitalnych i przemysłu chemicznego, elektrowni spalających węgiel, wysypisk śmieci, hut złomu, wytwórni chlorowanych substancji chemicznych i cementowni jak podaje na swojej stronie internetowej dr Zbigniew Hałat.” Także sposób przyrządzania pożywienia wpływa na zawartość w nich dioksyn. Jeśli np. wołowina zawierająca 1 ng dioksyn w 1 kilogramie tłuszczu będzie poddana smażeniu w temp. 280oC lub grillowaniu na otwartym ogniu, to po tej obróbce będzie zawierać do 50 ng dioksyn (50 x więcej !).

Głównym źródłem dioksyn w środowisku naturalnym jest niekontrolowane spalanie odpadów komunalnych, co ma miejsce w piecach domowych (np. foliowe torebki), przestarzałych spalarniach bez oczyszczania spalin, w spalaniu odpadów na wolnym powietrzu. Produkty spalania i środki ochrony roślin zawierające dioksyny pozostające w glebie przedostają się do płodów rolnych, a w dalszej kolejności do organizmów zwierząt hodowlanych będących źródłem pożywienia człowieka. Także dioksyny dostające się do wód gruntowych pozostają w glebie na długie lata. Skutki szkodliwego działania dioksyn uderzają szczególnie w przyszłe pokolenia. Człowiekowi zatem w obecnej rzeczywistości musi towarzyszyć świadomość odpowiedzialności przed przyszłymi pokoleniami. Bądźmy świadomi, co jemy i jak przygotowujemy swoje posiłki oraz dbajmy o środowisko, w którym przyszło nam żyć.